عصر اعتبار- انباشته شدن بدهیهای دولت یکی از بزرگترین مشکلاتی است که به صورت سلسله وار در سالهای گذشته باعث بروز مشکلات دیگری در عرصه اقتصادی کشور شده است. با اینکه همگان در دولتهای نهم و دهم درخصوص بالا بودن بدهیهای دولت اتفاق نظر داشتند، اما تا آن زمان هیچگونه گزارش رسمی درباره حجم و میزان بدهیهای دولت به بخشهای مختلف وجود نداشت و در این راستا نیز حرکتی از سوی دولت وقت صورت نگرفت.
به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از عصر بازار، اما دولت تدبیر و امید گویا در صدد است تا همه بدهیهای خود را به بخشهای مختلف اقتصادی تسویه کند. شاید به جرات بتوان گفت، تنگنای مالی یکی از بزرگترین معضلات اقتصادی کشور اعم از بخش خصوصی و دولتی بوده است و در این بین بسیاری از تحلیلگران اقتصادی و حتی کارشناسان اقتصادی درون بدنه دولت نیز بر این نکته تاکید دارند که ایجاد بازار بدهی تنها راه برونرفت غیرتورمی از رکود اقتصادی است. اما بهنظر میرسد اقدامات ضروری برای انجام این مهم باید با سرعت و شتاب بیشتری صورت گیرد که رسیدن به این امر مستلزم انسجام و سازماندهی نظاممندی است. البته در سال گذشته برای راهاندازی بازار بدهی اقداماتی صورت گرفت، اما انسجام بخشیدن، توسعه و شتاب دادن به آن باید بیشتر در دستور کار قرار گیرد، چرا که به گفته کارشناسان و تحلیلگران بازار پولی و مالی، با راه اندازی این بازار و انتشار انواع اوراق میتواند نه تنها کمکی به تامین منابع مالی دولت شود بلکه نقدینگیهای کف جامعه نیز جمع آوری شده و این موضوع به رونق و توسعه اقتصادی کمک خواهد کرد.
از سوی دیگر بدهی دولت در شبکه بانکی نیز با لحاظ نرخ سودی که بر آن مترتب میشود، مدام در حال افزایش است و به این ترتیب دولت از این دو ناحیه فشار زیادی را متحمل میشود. این درحالی است که اگر بدهیهای دولت به طلبکاران پرداخت شود، بخش عمدهای از مشکل کمبود نقدینگی بخصوص در بانکها نیز حل میشود و بر این اساس بانکها آسانتر میتوانند نسبت به تأمین مالی بخشهای مختلف اقتصادی اقدام کنند.
در این راستا اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در بخشنامهای به سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی و دارایی، خواستار فراهم کردن مقدمات و انتشار ده هزار میلیارد ریال اوراق خزانه شد تا دولت بتواند بخشی از بدهیهای خود به پیمانکاران و بانکها را تسویه کند، و شاید بتوان انتشار اوراق را چراغ سبزی برای عبور از تنگناهای مالی که کشور با آن دچار است، دانست.
پورابراهیمی :بهمن تعهدات بر سر دولت
محمد رضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره تسویه بدهی دولت به پیمانکاران با انتشار اوراق خزانه گفت: به هر میزانی که اوراق بدهی خزانه منتشر شود، منابع از طریق فروش این اوراق در بازار سرمایه جذب خواهد شد که منابع جذب شده در اختیار پیمانکاران قرار میگیرد که باعث روانتر شدن گردش اقتصاد کشور میشود و طرحهای عمرانی با پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران زودتر به سرانجام میرسد؛ البته میزان بدهی دولت به پیمانکاران به قدری بالاست که انتشار اوراق خزانه شاید بتواند بخش کمی از بدهیهای انباشتشده دولت را پوشش دهد.
نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی افزود: در واقع دولت با انتشار این اوراق اقدام به پذیرش تعهدات خود در سررسید خواهد کرد و این اوراق در بازار سرمایه، معامله خواهد شد که منابع مالی بهدست آمده صرف بازپرداخت تعهدات دولت و سود این اوراق در سررسید میشود.
وی به حجم انتشار اوراق اشاره و تأکید کرد: درست است که بخشی از بدهیهای دولت میتواند با انتشار اوراق تسویه شود اما نباید فراموش کرد که دولت نمیتواند هر اندازه که میخواهد در بازار سرمایه اوراق انتشار دهد. چرا که بازار به طور یقین کشش لازم را نخواهد داشت.
پورابراهیمی اظهار کرد: مسئلهای که در حال حاضر در انتشار اوراق وجود دارد، نرخهایی است که برای این اوراق تعیین میشود. به دلیل اینکه از سوی خود دولت نرخ شکنی صورت میگیرد تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه دارد و به طور یقین بازار پول را دچار مشکل خواهد کرد به طوری که زحماتی که برای کاهش سود سپردهها کشیده شده است با این کار دولت از بین خواهد رفت.
وی از بازپرداخت اوراق ابراز نگرانی کرد و افزود: نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، بازپرداخت اوراق است که در حال حاضر به جریانی تبدیل شده است که حجم سنگینی از تعهدات را به دولت تحمیل میکند. به قول معروف، بهمنی بر سر دولت در سالهای آینده فرو خواهد ریخت. اوراقی که از سوی دولت منتشر میشود بدهی به سال آینده با 20 درصد نرخ سود منتقل خواهد شد و نمایندگان مجلس درباره اینکه برای این حجم سنگین چه اتفاقی خواهد افتاد، نگران هستند.
یوسفیان ملا: انتشار اوراق، مسکن اما اقدام رو به جلو
عزت الله یوسفیان ملا عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاس
بات مجلس گفت: نقدینگی به میزانی نیست که بتواند بدهی دولت به پیمانکاران را تسویه کند. از سوی دیگر در حال حاضر بسیاری از پیمانکاران هستند که خود به بانکها بدهکار بوده و در زندان به سر میبرند و تنها راه برای تسویه بدهی دولت، انتشار اوراق است.
نماینده مردم آمل و لاریجان در مجلس شورای اسلامی گفت: برای اجرای این پروژهها نیازمند جذب نقدینگی از طریق انتشار اوراق مشارکت است که البته انتشار بیش از حد اوراق مشارکت هم مسایل و مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت.
وی ادامه داد: هرچند این اوراق برای دولت تعهد ایجاد خواهد کرد و دولت باید در بودجه بعدی به پول تبدیل کند اما در شرایط فعلی این اقدام دولت برای پیشرفت پروژههای عمرانی یک قدم رو به جلو است چرا که در حال حاضر برخی از وزارتخانهها براساس این اوراق امورات خود را میگذرانند و این را باید به فال نیک گرفت.
یوسفیان ملا تصریح کرد: البته باید به این نکته توجه داشت که انتشار اوراق یک مسکن موقت است و باید برای درمان بدهی دولت برنامه ریزی بلندمدت صورت گیرد و این اوراق فقط در حال حاضر درد را کم میکنند.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس انتشار اوراق را بر بازار سرمایه بی تاثیر ندانست و گفت: انتشار اوراق خزانه اسلامی تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه خواهد گذاشت حتی زمانی که فقط صحبت از آن میشود. متاسفانه بخشی از اقتصاد کشور تحت تاثیر حرف است؛ وقتی یک مسئولی حرفی را میزند بر بازار تاثیر مستقیم دارد.
وی اظهار کرد: هرچند انتشار اوراق اثر تورمی خواهد داشت اما چارهای نیست، باید برای تامین مالی پروژهها اوراق منتشر کرد.
قوامی: بازار بدهی تامین مالی پروژهها
هادی قوامی نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه بازار بدهی از شیوههای مرسوم در تامین مالی پروژهها در دنیا محسوب میشود، گفت: با توجه به اینکه در چند سال اخیر پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران به سختی و با تاخیر وصول میشود به طور یقین ارزش مطالبات پیمانکاران کم و قدرت آنها در انجام و به ثمر رساندن پروژهها ضعیف شده که این خود آسیب جدی به اقتصاد وارد خواهد کرد. بنابراین ایجاد بازار بدهی میتواند به عنوان تامین مالی بخشی از مشکلات پروژههای عمرانی را حل کند.
نماینده مردم اسفراین در مجلس شورای اسلامی درباره تاثیر بازار بدهی بر بازار سهام افزود: براساس اصل 48 قانون اساسی هر منطقهای را باید نسبت به استعدادی که دارد رشد و توسعه داد و این امر زمانی میتواند تحقق یابد که زیرساختها تامین و تولید به سرانجام برسد. پس میتوان گفت بازار بدهی به صورت غیرمستقیم با بازار سهام در ارتباط است.
وی ادامه داد: مجلس از رونق معاملات در بازار سرمایه و جذب نقدینگیهای عمومی در این بازار حمایت میکند و اگر دولت اعتماد از دست رفته را باز گرداند، انتشار اوراق میتواند تاثیر مثبتی بر بازار سرمایه و هدایت نقدینگیهای سرگردان به سمت تولید داشته باشد.
جعفرزاده ایمن آبادی: فروش اوراق متعادل کننده نظام پولی کشور
غلامرضا جعفرزاده ایمن آبادی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در زمینه تسویه بدهی دولت با انتشار اوراق و تاثیر آن بر بازار سرمایه گفت: در بازار سرمایه عمدتا دولتهایی موفق هستند که بدون افزایش حجم نقدینگی و تکثیر پول بتوانند از راهکارهای موازی استفاده کنند و بخشی از منابع مالی خود را جبران کنند که از جمله این راهکارها، فروش اوراق مشارکت است.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: از سوی دیگر باید توجه داشت که حجم فروش اوراق مشارکت فرمولی برای به دست آوردن نرخ سود بانکی است یعنی متعادل کننده نظام پولی کشورمحسوب میشود اما متاسفانه در سنوات گذشته به دلیل وجود دیوار بی اعتمادی بین مردم و دولت برای خرید اوراق مشارکت خیلی نتایج رضایت بخشی نداشته است.
وی با ابراز امیدواری از خوش قولی دولت یازدهم افزود: امیدواریم دولت یازدهم با خوش قولی در قبال تضامینی که برای بهره اوراقی که قرار است منتشر کند، اعلام میکند، بتواند از این فرصت به نحو احسن استفاده کند تا هم بتواند در رونق و شکوفایی بازار سرمایه و هم در پرداخت بدهیهای خود به پیمانکاران موفق عمل کند.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس تصریح کرد: انتشار اوراق قرضه و فروش آنها در صورتی میتواند حلال مشکلات فعلی دولت و منبع تامینکننده اعتبار برای پرداخت بدهیهای دولت باشد که اوراق دولتی جزوی از ایمنترین و کم ریسکترین ابزارهای مالی برای سرمایهگذاران و خریداران به شمار آید و با وجود تضمینهایی که دولت برای سرمایهگذاران این حوزه میدهد، فروش این اوراق به روش مطلوب برای سرمایهگذاران و کسانی که منابع اعتباری دارند، تبدیل شود.
حسنپور بیگلری: اتمام پروژههای نیمه تمام با انتشار اوراق
شهباز حسنپور بیگلری عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه اقدامی که دولت
در راستای تسویه بدهی خود با انتشار اوراق در پیش گرفته است، مثبت و قابل تقدیر است، گفت: در دیداری که فراکسیون مستقلین با معاون اول رئیس جمهور داشت، همه مشکلات و تنگناها مطرح و مقرر شد دولت تمامی بدهیهای خود را به بخش خصوصی پرداخت کند و موجب تحرک در وضعیت اقتصاد و فضای کسب و کار شود.
نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امیدواریم با ایجاد بازار بدهی شاهد پیشرفت روند پروژههای عمرانی در کشور باشیم، افزود: از راهکارهای مطرح شده برای تسویه بدهیهای دولت که کارهای کارشناسی بسیاری نیز در این زمینه صورت گرفته انتشار اوراق خزانه اسلامی، قرضه و صکوک اسلامی است.
وی ادامه داد: در گذشته ریالی برای پروژههای عمرانی هزینه نشده و هزاران پروژه نیمه تمام در کشور وجود دارد که باید این پروژهها به سرانجام رسیده و تعیین تکلیف شود.
حسنپور بیگلری تصریح کرد: باید به این نکته توجه داشت، هر فعل و انفعال اقتصادی که انجام میگیرد تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه خواهد داشت.