به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از ایران جیب، در این میان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و شمال افریقا از جمله کشورهایی هستند در رقابت برای گرفتن سهم بزرگتری از اقتصاد جهان تلاش می‌کنند بیشترین سرمایه خارجی در توان خود را جذب کنند. بانک سرمایه‌گذاری «رنوسانس کپتال»(RenaissanceCapital) در گزارش خود که اواخر ژوئن (ابتدای تیر) منتشر شد، پیش‌بینی کرد که کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال افریقا (MENA) در سال‌های آینده به دلیل نرخ‌های پایین‌تر و سرمایه انسانی بهتر به مناطقی جذاب‌تر برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی تبدیل شوند. به پیش‌بینی این نهاد مالی معتبر کشورهای افریقای جنوبی، ترکیه و اوکراین می‌توانند جایگزین کشورهای اروپای مرکزی و شرقی در میزان جذب سرمایه صنعتی شوند.

ترکیه و عملکرد درخشان

ترکیه یکی از کشورهایی است که در سال‌های گذشته و امسال میلادی عملکرد ممتازی در جذب سرمایه‌های خارجی در داخل خاک خود داشته است. این کشور توانست تنها در آوریل 2017 (میانه فروردین تا میانه اردیبهشت 96) 765 میلیون دلار سرمایه خارجی جذب خود کند. این را وزیر اقتصاد ترکیه اواخر ماه گذشته میلادی اعلام کرد. همچنین براساس اعلام وزارت اقتصاد این کشور در ماه‌های ژانویه (میانه دی تا میانه بهمن 95) تا آوریل (میانه فروردین تا میانه خرداد 96) جذب سرمایه خارجی ترک‌ها در مقایسه با مدت مشابه آن در سال گذشته میلادی 2 درصد افزایش داشت. در 3 ماه نخست 2017 میلادی (زمستان 95) بیش از 1750 شرکت تاسیس‌شده با سرمایه خارجی در ترکیه ثبت شد. این درحالی است که بیش از 60 شرکت داخلی از شرکای خارجی خود سرمایه دریافت کردند. زمینه فعالیت این شرکت‌ها از عمده‌فروشی و تجارت خرد تا بخش املاک و ساخت‌وساز، متفاوت است. از آوریل 2017 (میانه فروردین تا میانه اردیبهشت 96) نزدیک به 55 هزار شرکت در ترکیه از سرمایه‌های خارجی یا مشارکت با خارجی‌ها سود بردند.

40 درصد کل شرکت‌هایی که سرمایه به ترکیه بردند یا با ترک‌ها مشارکت کردند، در ارتباط با اعضای اتحادیه اروپا بودند. سرمایه‌گذاری مستقیم کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ترکیه در 4 ماه نخست امسال میلادی (میانه دی 95 تا میانه اردیبهشت 96) نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن 42 درصد افزایش پیدا کرد و در کل به 1/7 میلیارد دلار رسید. اسپانیا بهترین شریک اروپایی ترکیه در این مدت بود. این کشور با 961 میلیون دلار سرمایه‌گذاری بالاتر از بلژیک با 209 میلیون دلار و آلمان با 123 میلیون دلار قرار گرفت. ترک‌ها پس از رشد اقتصادی راضی‌کننده 6/1 درصد در سال 2015 میلادی (94-93) در سال 2016 (95-94) رشد اقتصادی 2/9 درصدی را ثبت کردند که از ریزش آمار گردشگران به دلیل انفجارهای گاه و بیگاه و کودتای نافرجام در این کشور نشأت گرفته بود. مشکلات امسال تا امروز وجود نداشته و به همین دلیل سرمایه‌گذاری خارجی اعداد خوبی تا اینجای کار به ثبت‌رسانده است اما اکنون مشکل اصلی ترکیه با آلمان است که بر سر عضویت این کشور در اتحادیه اروپا به‌وجود آمده است. باید دید این مشکل تازه ترکیه چگونه در ماه‌های باقی‌مانده از امسال میلادی بر این کشور اثر خواهد گذاشت.

مصر و آینده امیدوارکننده

بانک سرمایه‌گذاری کپتال رنوسانس که آینده خوبی را برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش صنعت برای کشورهای خلیج‌فارس و شمال افریقا پیش‌بینی کرده در گزارش خود گفته که مصر در پی کاهش ارزش پول خود یعنی پوند مصر در پایان سال 2016 میلادی (پاییز 95) می‌تواند یکی از کشورهایی باشد که در درازمدت نفع قابل‌توجهی برای جذب سرمایه خارجی می‌برد. برای نمونه در گزارش آمده، در مصر هزینه نیروی کار از کشوری مانند رومانی که در 3 ماه پایانی سال گذشته میلادی (زمستان 95) با 4/8 درصد بیشترین رشد اقتصادی اعضای اتحادیه اروپا را ثبت کرد، کمتر است.

در مصر همچنان امکان رشد وجود دارد و با نیروی کاری که در سال 2014 میلادی (93-92) نرخ بیکاری در آن 41 درصد بود می‌توان با جذب سرمایه‌گذاری خارجی این نرخ را کمتر کرد. وزارت سرمایه‌گذاری مصر نیز اعلام کرد جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این کشور با افزایش 12 درصدی در 9 ماه نخست سال مالی به 6 میلیارد دلار رسید. مصر که اکنون درحال عمل به دستورات صندوق بین‌المللی پول برای گرفتن وام 12 میلیارد دلاری برای سروسامان به اقتصادش است، اکنون می‌تواند امیدوار باشد که با توجه به پایین آوردن ارزش پول ملی، هزینه‌های کمتر و نیروی آماده به کار مناسب سرمایه بیشتری را جذب خود کند. همچنین براساس گزارش «شرکت تضمین اعتبار صادرات و سرمایه‌گذاری عرب» که مقر آن در کویت است، مصر با 27 درصد دومین کشور عرب از نظر جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. این گزارش نشان داد مهم‌ترین سرمایه‌گذاران خارجی در مصر در سال‌های گذشته چین با 22/6 میلیارد دلار، امارات با 17/3 میلیارد دلار، ایتالیا با 8/5 میلیارد دلار و عربستان سعودی با 5/2 میلیارد دلار بوده‌اند.

عربستان سعودی و فلش رو به پایین جذب

سرمایه عربستان سعودی در میان کشورهای عربی از نظر جذب سرمایه شرایط خوبی دارد. این کشور براساس گزارش شرکت تضمین اعتبار صادرات و سرمایه‌گذاری عرب سومین کشور در میان کشورهای عرب در جذب سرمایه‌گذاری خارجی است اما در سال‌های اخیر جریان مستقیم سرمایه‌گذاری خارجی در عربستان روند نزولی داشته است. براساس گزارش امسال کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد این کشور در غرب آسیا پس از ترکیه و امارات بازهم سومین جذب‌کننده سرمایه مستقیم خارجی است. برهمین اساس، در سال 2016 میلادی (95-94) جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در مقایسه با سال پیش از آن 8/5 درصد کاهش یافت و به 7/45 میلیارد دلار یعنی کمترین میزان از سال 2014 میلادی (93-92) رسید. حال باید دید با توجه به رویای سعودی‌ها برای رهایی از اقتصاد تمام نفتی و گسترش اقتصاد غیرنفتی با کمک برنامه‌ای موسوم به «ویژن 2030»، محمد بن سلمان، ولیعهد جوان این کشور می‌تواند روند نزولی را دوباره صعودی کرده و سعودی‌ها را از خطر نرسیدن به آرزوهای‌شان برهاند یا خیر.

امارات متحده عربی و جذب سرمایه‌های غیرنفتی

امارات متحده عربی که در سال 2016 میلادی (95-94) بهترین عملکرد را در میان کشورهای عربی در جذب سرمایه خارجی داشت، در امسال میلادی نیز براساس پیش‌بینی‌ها همین روند را ادامه خواهد داد. این کشور به دنبال استفاده از این سرمایه‌ها برای ابرپروژه‌های خود در بخش‌های کلیدی اقتصاد این کشور است. براساس اعلام یک مقام بلندپایه دولتی در این کشور و کارشناسان، اماراتی‌ها یکی از انگشت‌شمار کشورهایی هستند که در منطقه خاورمیانه می‌توانند از مزیت ثبات و صلح در کشورشان استفاده کرده و سرمایه خارجی جذب کنند. براساس گزارش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل در امسال میلادی جریان سرمایه‌گذاری خارجی در امارات در نتیجه سیاست‌های هدایت‌کننده و باثبات سرمایه‌گذاری در سال گذشته میلادی 2/2 درصد رشد کرده و از 8/8 میلیارد دلار در سال 2015 میلادی (94-93) به 9 میلیارد دلار در سال گذشته رسید. امارات رده دوازدهم در فهرست کشورهای جذب‌کننده سرمایه‌گذاری را در کل دنیا در اختیار دارد و پیش‌بینی می‌شود به همین روند در فاصله سال‌های 2017 تا 2019 میلادی (میانه دی 95 تا میانه دی 98) ادامه دهد. اماراتی‌ها مدت‌هاست به دنبال گسترش اقتصاد غیرنفتی هستند و با جذب گردشگر و اقدامات دیگر غیرنفتی تلاش می‌کنند سرمایه‌های خارجی زیادی برای اقتصاد غیرنفتی خود جذب کنند.