عصر اعتبار- وارِن بافت یکی از ثروتمندترین سرمایهداران جهان است؛ به گفته او همه طلای موجود در جهان که البته منظور او طلاهای موجود روی سطح زمین است، در مکعبی به ابعاد ۲۰ متر جای میگیرد اما آیا کل طلای موجود فقط همین قدر است؟ این عدد را از کجا آوردهایم؟
به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از صمت، شرکت تامسون رویترز به طور مرتب ارزیابی سالانهای از ذخایر طلا ارائه میکند و بسیاری از سرمایهگذاران، این آمار و ارقام را مبنا قرار میدهند. براساس آخرین دادههای این شرکت، کل طلای موجود در جهان 171 هزار و 300 تن است که با تقریب بسیار خوبی در مکعب خیالی ما جای میگیرد.
اگر با 171 هزار و 300 تن طلای خالص یک مکعب بسازیم، هر ضلعش حدود 20 متر و 70 سانتیمتر طول خواهد داشت و اگر بخواهیم یک زمین تنیس را با این مقدار طلا بپوشانیم، ارتفاعش به 9 متر و 80 سانتیمتر خواهد رسید. البته همه با آمار و دادههای تامسون رویترز موافق نیستند. در ارزیابیهای دیگر، کل طلای موجود در جهان از حدود 155 هزار تن (یعنی اندکی کمتر از برآورد این شرکت) تا حدود 2 و نیم میلیون تن یعنی 16 برابر آن، برآورد شده است.
با 2 و نیم میلیون تن طلا میتوان مکعبی ساخت که هر ضلعش 50 متر طول داشته باشد یا میتوان در زمین اصلی مسابقات تنیس ویمبلدون برجی طلایی به ارتفاع 143 متر ساخت.
اما دلیل این اختلاف فاحش در برآوردها چیست؟ به گفته تیموتی گرین، کارشناس تاریخ طلا، بخشی به این دلیل است که طلا از زمانهای بسیار دور یعنی حدود 6 هزار سال پیش، استخراج میشده است.
نخستین سکههای طلا حدود 550 سال پیش از میلاد مسیح در دوران حکومت کرزوس، پادشاه لیدیه (منطقهای در ترکیه امروزی) ضرب شد و خیلی زود به عنوان ابزار پرداخت و مبادله میان تاجران و سربازان مزدور در مناطق حاشیه دریای مدیترانه پذیرفته شد.
شرکت تامسون رویترز تخمین میزند که تا سال 1492 میلادی (871 خورشیدی) یعنی زمانی که کریستف کلمب به قاره امریکا سفر کرد، حدود 12 هزار و 780 تن طلا از معادن جهان استخراج شده بود.
یکی از سرمایهگذارانی که پژوهشها در این زمینه را بررسی کرده، جیمز تورک، بنیانگذار شرکت گُلدمانی است.
او میگوید در این ارزیابیها برخی بزرگنماییها انجام شده و معتقد است روشهای مورد استفاده برای استخراج طلا در قرون وسطی بسیار ابتدایی بوده و به همین دلیل، این ارقام بیش از حد بزرگ ارزیابی شدهاند و عدد واقعی به 297 تن نزدیکتر است.
رقمی که او برای کل طلای موجود در جهان ارائه میکند، 155 هزار و 244 تن است که 16 هزار و 56 تن (یا حدود 10 درصد) از تخمین تامسون رویترز کمتر است. شاید این میزان اختلاف در نخستین نگاه به نسبت ناچیز به نظر برسد، اما همین مقدار طلا هم بیش از 950 میلیارد دلار نرخ خواهد داشت. برخی سرمایهگذاران، آمار و ارقام جیمز تورک را قبول دارند، اما گروه دیگری معتقدند که هر دوی این دادهها بسیار کم هستند. جن اسکویلز که در یک شرکت سرمایهگذار در بخش طلا کار میکند، میگوید: اگر تنها مقبره توتعنخآمون (یازدهمین فرعون مصر باستان) را در نظر بگیرید، فقط برای ساخت تابوت او یک و نیم تن طلا به کار رفته است. حالا تصور کنید در مقبرههای دیگر چقدر طلا وجود داشته است. این مقبرهها پیش از اینکه کسی از اشیا و جواهر موجود در آنها آمار درستی بگیرد، غارت شدهاند. جیمز تورک به جز چند اختلاف جزئی، آمار و ارقام تامسون رویترز را درباره میزان طلای استخراج شده پس از سال 1492 میلادی قبول دارد اما جن اسکویلز یادآور میشود که چین حتی در شرایط امروزی هم چندان درباره میزان استخراج طلایش شفافیت به خرج نمیدهد. او میگوید در برخی کشورها مانند کلمبیا استخراج غیرقانونی طلا رواج زیادی دارد، البته جن اسکویلز رقم دقیقی از میزان آن ارائه نمیکند اما یکی از سازمانهایی که در این زمینه محاسباتی انجام داده، موسسه استاندارد طلاست.کارشناسان این موسسه میگویند اگر همه مردم صندوقهایشان را در بانکها و جعبههای جواهرشان خالی کنند، دستکم دو میلیون و 500 هزار تن طلا جمع خواهد شد. البته آنها قبول دارند که مدارک و شواهد پراکنده و نه چندان محکمی برای اثبات این ادعا وجود دارد و رقم نهایی، تا حدی مبتنی بر حدس و گمان است.
اما به واقع چه کسی درست میگوید؟ واقعیت این است که نمیدانیم. در نهایت این اعداد و ارقام با از روی هم گذاشتن تمام برآوردها بهدست آمده و ممکن است همه آنها اشتباه باشند اما خبر خوب اینکه ذخایر طلای جهان به این زودیها تمام نخواهد شد.
موسسه زمینشناسی امریکا برآورد کرده است که هنوز حدود 52 هزار تن طلای قابل استخراج در دل زمین باقی مانده است و مقادیر بیشتری هم در آینده کشف خواهند شد و خبر بد اینکه شیوه استفاده ما از طلا در حال تغییر است. جیمز تورک میگوید: تمام طلایی که در طول تاریخ استخراج شده، هنوز در زمین است، به این معنا که اگر یک ساعت مچی طلا داشته باشید، ممکن است بخشی از طلای موجود در آن 2000 سال پیش بهدست رومیها استخراج شده باشد اما طلایی که در بخشهای فناوری و صنایع مورد استفاده قرار میگیرد، سرنوشت متفاوتی دارد.
بنا بر دادههای سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی انگلیس، حدود 12 درصد تولید کنونی طلای جهان به این بخشها سرازیر میشود و این طلاها در تولید محصولاتی مختلف، در ابعاد بسیار کوچک مورد استفاده قرار میگیرند، طوری که بازیافت این طلاها صرفه اقتصادی ندارد. به بیان دیگر، طلا برای نخستینبار در حال «مصرف» است.