به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از روزنامه همشهری، بانکدار باسابقه و 69ساله آلمانی در مقام مرد شماره‌یک سازوکار تجارت بین ایران و اروپا 40روز پس از پذیرش این مسئولیت دشوار به تهران آمد. او که سابقه ریاست یکی از بانک‌های بزرگ اروپا یعنی کامرز بانک را بر عهده داشته است، قرار است تا 6‌ماه آینده راه تجارت بین ایران و اروپا را هموار سازد.

پر فیشر در تهران هم با فعالان بخش خصوصی ایران گفت‌وگو کرد و هم در مذاکره با کارشناسان ارشد وزارت اقتصاد و بانک مرکزی تلاش کرد تا یک مسیر مشخص و شفاف را برای مصون نگه‌داشتن تجارت بین ایران و اروپا از تحریم‌های آمریکا روشن سازد. برخی فعالان بخش خصوصی ایران به همشهری گفتند عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران در دیدار با فیشر به صراحت از اروپایی‌ها خواسته تا یک گام عملی بردارند و به کلی‌گویی پایان دهند. صراحت بیان این دیپلمات ایرانی به گفته فعالان بخش خصوصی البته مقامات اروپایی همراه فیشر را در تنگنا قرار داده و حتی گفته می‌شود عراقچی در ضیافت شام مدیرعامل اینستکس به میزبانی سفیر آلمان در تهران حاضر نشده است. مشکلات این پیرمرد 69ساله آلمانی کم نیست؛ از یک‌سو می‌داند که بانک‌های بزرگ اروپایی به‌دلیل ترس از آمریکا حاضر به همکاری نیستند، از سوی دیگر تلاش می‌کند تا دیگر کشورهای عضو اتحادیه را ترغیب کند تا به یاری اینستکس بیایند. تیمی از کارشناسان همکار فیشر از 3کشور باقیمانده در برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان هم با او همراه شده‌اند تا زودتر این کانال ایجاد شود؛ آیا این بانکدار باسابقه تا قبل از 6‌ماه پایان مأموریتش می‌تواند اینستکس را اجرایی کند؟

بخش خصوصی میزبان فیشر
اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان نخستین میزبان پر فیشر مدیرعامل اینستکس و نمایندگان وزارت اقتصاد از جمهوری فدرال آلمان بود. این دیدار روز دوشنبه‌ صورت گرفت که در آن مارکوس کرفت، مدیر بخش اقتصاد بین‌المللی و سیاست مالی وزارت خارجه آلمان و جنیفر ریشتر، از بخش روابط خاورمیانه ویژه ایران در وزارت خارجه آلمان حضور داشتند و به پرسش‌های 60نفر از نمایندگان شرکت‌های ایرانی و آلمانی عضو اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان پاسخ دادند. در این دیدار که نمایندگانی از اتاق تهران و همچنین محمدرضا بختیاری، معاون بین‌الملل اتاق تهران حضور داشتند، پرسش‌های متنوعی درباره اینستکس از پرفیشر مطرح شد؛ ازجمله نحوه همکاری بانک‌ها با اینستکس در تراکنش‌های مالی، فشار آمریکا بر این سازوکار و پیوستن کشورهای دیگر به اینستکس.

ایجاد نهاد مشابه در تهران
فریال مستوفی، از اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران که در دیدار روز دوشنبه حضور داشته، در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: این جلسه بیشتر ماهیت فنی و کارشناسی داشت و بیشتر مذاکرات درباره تأسیس کانال اینستکس برای استفاده تجاری اقلام بشردوستانه نظیر غذا و دارو بود و روز گذشته هم مدیر اینستکس با نمایندگان و کارشناسان ارشد بانک مرکزی و وزارتخانه‌های خارجه و اقتصاد مذاکره داشته است. هنوز سازوکار اینستکس نهایی و روشن نشده و مهم‌ترین مسئله این است که بانکی پیدا شود تا مسئولیت نقل و انتقال ارز را بر عهده بگیرد و مسئله مهم این است که علاوه بر 3کشور فرانسه، آلمان و انگلیس چه کشورهایی قرار است در قالب این سازوکار مالی با ایران همکاری کنند. مستوفی با تأکید بر اینکه قرار نیست اینستکس تمام مسائل مرتبط با تحریم‌ها را حل کند، افزود: یکی از مأموریت‌های اصلی پر فیشر مذاکره با مقامات دولتی ایران برای ایجاد نهاد ناظر در ایران است.

در جست‌وجوی بانک‌های طرف همکار
سیدحسین سلیمی از دیگر اعضای اتاق تهران هم می‌گوید: اصلی‌ترین مسئله به ماهیت و کارکرد اینستکس بازمی‌گردد که قرار است به‌صورت تهاتری در تجارت بین ایران و اروپا کار کند. او با بیان اینکه درآمدهای ارزی ایران در اختیار صندوق ویژه‌ای قرار می‌گیرد که نیازهای ارزی ایران برای خرید کالا از اروپا را تأمین خواهد کرد، افزود: برای اجرایی شدن سازوکار اینستکس باید یک نهاد مشابه داخل کشور ایجاد شود؛ به‌گونه‌ای که صادرکنندگان ایرانی بتوانند ارز ناشی از صادرات خود به اروپا را با نرخ آزاد یا نرخی دیگر از طریق نهاد مشابه و همکار اینستکس دریافت کنند. سلیمی تأکید کرد: پیش‌بینی می‌شود که این سازوکار نیازهای ایران را پاسخ دهد و اروپایی‌ها قول داده‌اند که از ایران نفت، میعانات گازی و محصولات پتروشیمی خریداری کنند و از منابع ارزی آن برای تأمین کالاهای مورد نیاز کشورمان استفاده شود. او افزود: مسئله اصلی این است که سازوکار اینستکس به یک کانال بانکی نیاز دارد و قطعا پیش‌نیاز همکاری بانک‌های طرف همکار اینستکس همکاری با FATF و تصویب لوایح باقیمانده مرتبط با مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم خواهد بود. این فعال اقتصادی و عضو هیأت‌مدیره بانک خاورمیانه با بیان اینکه قرار است بانک‌های غیرتحریمی و خصوصی ایران در این زمینه فعال شوند، افزود: حتی درآمد ناشی از فروش نفت به کشورهای اروپایی ازجمله ترکیه هم می‌تواند در صندوق ویژه‌ای قرار گیرد و گزینه دیگر استفاده از درآمد ارزی ایران در کشورهای دیگر ازجمله هند برای توافق بین ایران و اروپاست که باید منتظر نهایی شدن مذاکرات ماند.

روایتی دیگر از میهمانی شبانه
یکی دیگر از بازرگانان گفت: فیشر و سفرا معتقد بودند این اقدام می‌تواند منافع برجام را حفظ کند و باید این مسیر گام‌به‌گام پیش برود. مجید قدیری به فارس توضیح داد: به‌خاطر حضور فیشر به دعوت سفرای فرانسه، انگلیس و آلمان ضیافت شامی در منزل سفیر آلمان برگزار شد که سفرای مطرح کشورهای اروپایی و همچنین چین و هند حضور داشتند. وی اضافه کرد: آقای عراقچی، معاون وزیر امور خارجه و 4 الی 5نفر از بازرگانان بخش خصوصی هم در این ضیافت شام حاضر بودند و درباره شروع کار اینستکس صحبت شد. سفیر آلمان و عراقچی و فیشر هم در این جلسه صحبت کردند. به گفته قدیری، برای همکاری اینستکس باید تکلیفمان را درخصوص FATF و کنوانسیون پالرمو مشخص کنیم زیرا گفته می‌شود در سرعت بخشیدن به این کانال مالی می‌تواند کمک کند.

کم کردن آثار تحریم‌ها
نایب‌رئیس مجلس هم با بیان اینکه اروپایی‌ها برای تأسیس اینستکس مصمم هستند، به خانه ملت گفت: نمی‌توان گفت که اینستکس آثار فوق‌العاده‌ای دارد، بلکه کمکی برای کم کردن آثار تحریم‌هاست. علی مطهری با بیان اینکه سفر فیشر می‌تواند گامی به جلو باشد، ادامه داد: اروپایی‌ها برای آغاز به‌کار اینستکس مصمم هستند و این سامانه برای کشور ما نیز مفید است که در آینده تأسیس می‌شود.

    مأموریت فیشر در تهران
محمدرضا بختیاری، معاون بین‌الملل اتاق تهران در گفت‌وگو با همشهری توضیح داد: یک میزگرد بین فعالان بخش خصوصی و مدیرعامل اینستکس برگزار شد که آقای فیشر صحبت‌های اولیه‌ای در ارتباط با کانال مالی ایران و اروپا بیان کرد و فعالان حاضر هم پرسش‌هایی را مطرح کردند. او افزود: فیشر به‌عنوان مدیرعامل اینستکس توضیح می‌داد که این تشکیلات در نوع خود بسیار نوظهور و جدید است و فعلا جزئیات اجرایی آن طراحی دقیق نشده است. او به نقل از فیشر تأکید کرد: برای ایجاد اینستکس به حضور کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیاز است که در حال لابی کردن هستیم تا در اینستکس حضور پیدا کنند و البته مذاکراتی هم با برخی بانک‌ها برای نقل و انتقالات پولی صورت گرفته و وضعیت نگهداری و تسویه حساب‌ها هم باید روشن شود. به‌ گفته او تسویه بین صادرکننده کالا به ایران و واردکننده کالا از ایران از طریق صندوقی در آلمان صورت می‌گیرد. این صندوق کسری و مازاد احتمالی را نگهداری می‌کند و تسویه حساب بین صادرکنندگان و واردکنندگان ایرانی هم در واحد متناظر اینستکس در ایران صورت می‌پذیرد که البته طراحی کامل این مکانیزم به زمان بیشتری نیاز دارد. او افزود: تیم کارشناسی از طرف 3کشور اروپایی طرف برجام به ایران آمده‌اند تا در مذاکره با مسئولان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد بر سر تأسیس نهاد متناظر اینستکس گفت‌وگو کنند که البته این بحث‌ها بیشتر فنی است. معاون بین‌الملل اتاق تهران درباره تعیین بانک طرف همکار اینستکس هم گفت: بالاخره در هر نوع معامله تجاری چه در قالب اینستکس چه هر شکل دیگر باید یک بانکی برای نقل و انتقالات پولی حضور داشته باشد و آقای فیشر اعلام کرد با بانک‌های اروپایی که کمتر معاملات دلاری دارند، مذاکره می‌کنیم تا آنها مجاب شوند با اینستکس کار کنند که البته کار آسانی نیست. ضمن اینکه هنوز سرمایه اولیه برای تشکیل صندوق اینستکس مشخص نشده است. بختیاری در عین حال تأکید کرد: در نشست با مدیرعامل اینستکس هیچ بحثی در ارتباط با FATF و موارد مرتبط با آن در حضور نمایندگان بخش خصوصی مطرح نشده است.