به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار» به نقل از تسنیم، در آذر ماه سال گذشته رهبر انقلاب بر ضرورت اصلاح ساختاری بودجه تأکید کرده مسئله قطع وابستگی بودجه به نفت را از مسائل مهم اقتصادی کشور دانستند، از این رو سازمان برنامه و بودجه تهیه گزارشی در زمینه اصلاح ساختار بودجه را با رویکرد قطع وابستگی به نفت آغاز کرد.

در گزارش نهایی این سازمان که در خردادماه امسال تهیه شده است، 4 محور و  23 برنامه به‌منظور حرکت به‌سمت بودجه بدون نفت مطرح شده است.

اجماع و اراده مسئولین تنها راه اصلاح ساختار بودجه

این گزارش در 4 محور تقویت نهادی بودجه، هزینه‌کرد کارا، درآمدزایی پایدار و ثبات‌سازی اقتصاد کلان در قالب 23 برنامه تهیه شده است. برنامه‌هایی همچون مالیات بر عایدی سرمایه، کاهش هزینه‌های غیرضروری شرکت‌های دولتی، اهرم کردن منابع بودجه برای تولید، چابک‌سازی دولت، مولدسازی دارایی‌های دولت،‌ افزایش پاسخگویی و نظارت، رفع تعارض منافع، اصلاح نظام یارانه انرژی و غیره از مهمترین برنامه‌های اصلاح ساختاری بودجه است.

نکته مهمی که در این بین مطرح می‌شود، بحث چرایی عدم تصویب و اجرای برنامه‌های فوق با توجه به واضح بودن اهمیت و ضرورت اجرای آن توسط مجلس و دولت و همچنین طرح چندین باره آن است.

به‌عنوان مثال در موضوع مالیات بر عایدی سرمایه چندین سال است که این برنامه بین مجلس و دولت و حتی کارشناسان مطرح شده است و اکثر آنان نیز بر اهمیت و ضرورت اجرای آن تأکید دارند، اما خبری از تصویب و اجرایی شدنش نیست، به‌عنوان مثالی دیگر، بحث بودجه‌ریزی عملیاتی از ابتدای شروع به کار دولت یازدهم توسط همین سازمان برنامه و بودجه مطرح شده اما آن نیز کماکان وضعیت مشخصی ندارد.

در واقع نگاه به گزارش سازمان برنامه و بودجه نشان می‌دهد به‌غیر از چند مورد که نیازمند تکمیل و تقویت است، ضرورت اجرایی شدن برنامه‌های مذکور برای همگان واضح بوده و حتی چندین سال است که توسط نهادهای مختلف و کارشناسان مطرح می‌شود و بین دولت و مجلس شورای اسلامی در حال رفت و برگشت است.

از جمله مواردی که در گزارش سازمان برنامه و بودجه وجود ندارد و جای خالی آن احساس می‌شود، برنامه‌ای برای مدیریت پروژه‌های عمرانی است؛ حجم این پروژه‌ها هم‌اکنون به بیش از 700 هزار میلیارد تومان می‌رسد و در گزارش سازمان برنامه، برنامه جدی و مشخصی برای مدیریت و به‌ثمر رساندن آن ارائه نشده است.

سهم 148هزار میلیارد تومانی درآمدهای دولت از نفت

بر اساس بودجه امسال منابع دولت 407 هزار میلیارد تومان بوده و دارای چهار ردیف منابع درآمدی است که در آن مالیات‌ها با سهم نزدیک به 153 هزار میلیارد تومان، منابع غیرمالیاتی همچون پرداخت جرائم، خسارات و فروش خدمت با سهم 55هزار میلیارد تومان، استقراض و ایجاد دین با سهم 51هزار میلیارد و فروش نفت یا همان واگذاری سرمایه‌های ملی 148هزار میلیارد تومان است.

از این رو با توجه به مشکلاتی که در زمینه تحریمها،‌ فروش نفت و نقل و انتقالات مالی در کشور وجود دارد،‌ مشاهده می‌شود که نزدیک به 35 درصد از منابع درآمدی دولت دچار نوسان است که به‌منظور پایدارسازی آن باید هرچه سریع‌تر این وابستگی کاهش پیدا کرده و قطع شود؛ این امر نیازمند پایدارسازی درآمدها و از همه مهم‌تر اتفاق نظر همه مسئولان برای تصویب برنامه‌های اشاره‌شده و اجرای دقیق آن است.

بنابر اعتقاد سازمان برنامه و بودجه، اجماع سیاست‌گذاران در قواعد و روشها، ترسیم نقشه راه و ارائه سنجه‌های مناسب جهت تحقق برنامه‌ها به‌منظور قطع وابستگی بودجه به نفت و همچنین پیاده سازی کامل اقتصاد مقاومتی، ضروری است.