عصر اعتبار- در دوسال گذشته رشد مخاطبان تئاتر در سراسر جهان افزایش چشمگیری داشته است. مرکز تئاتر برادوی در آمریکا که بهعنوان یکی از قطبهای تئاتر جهان شناخته میشود در دوسال گذشته از نظر میزان فروش بلیت در گیشه و افزایش مخاطب رکوردشکنی کرده است و تعداد مخاطبین تئاتر در برادوی نیویورک از تعداد تماشاگران ١۰تیم برتر فوتبال آمریکایی در این کشور بیشتر بوده است.
به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار» به نقل از ساعت 24، در دوسال گذشته رشد مخاطبان تئاتر در سراسر جهان افزایش چشمگیری داشته است. مرکز تئاتر برادوی در آمریکا که بهعنوان یکی از قطبهای تئاتر جهان شناخته میشود در دوسال گذشته از نظر میزان فروش بلیت در گیشه و افزایش مخاطب رکوردشکنی کرده است و تعداد مخاطبین تئاتر در برادوی نیویورک از تعداد تماشاگران ١۰تیم برتر فوتبال آمریکایی در این کشور بیشتر بوده است. حالا برسیم به کشور خودمان، جایی که از قرنها پیش نمایش یکی از مهمترین ویژگیهای فرهنگیاش بوده و الان یکی از بیحالترین و پرمشکلترین هنرهایش. جایی که جوانها با عشق و علاقه وارد آن میشوند و با سرخوردگی و غمباد راه خروج را در پیش میگیرند. سالهاست که تئاتر به دلیل مشکلات مالی متعددی که گریبانگیرش بودند نتوانسته از زیر فشار خارج شود و از آنجا که مهمترین سالنهای نمایش ایران با مرکزیت تهران در اختیار بخش دولتی بوده در هر دورهای اجرای تئاتر در تهران که مثل نیویورک آمریکا مرکزیت تئاتر کشور محسوب میشود با مشکلات متعددی مواجه شده است. شاید در نظر اول برای مخاطبان روی صحنه رفتن یک نمایش چندان گران و هزینهبر نباشد اما این گونه نیست. برای اجرای یک نمایش درست و درمان و سطح بالا، گاهی چند صدمیلیون تومان باید هزینه شود. بله، تعجب نکنید، چند صدمیلیون تومان. همه جای دنیا هم اجرای تئاتر خوب و فاخر همین هزینه را دارد، مثلا تئاتر «مرد عنکبوتی تاریکی را از بین میبرد» ٦۰میلیون دلار برایش بودجه صرف شد و بسیاری از تئاترهای برادوی رقمهایی مثل ١۰ تا ٣۰میلیون دلار برایشان هزینه میشود. حالا در قالب کوچکتر تصور کنید از این دست تئاترها بخواهد در ایران اجرا شود. آن وقت تازه مشکلاتی که تئاتری در همه این سالها از آن نالیدهاند مشخص میشود. در سالهای اخیر با توجه به اینکه تقریبا همه سالنهای مهم تئاتر که از نظر تعداد صندلی و محیط دکورسازی بیشترین ظرفیت را دارند در اختیار بخش دولتی بوده، یا متعلق به ارشاد است یا شهرداری و یا نهادها و ارگانهای دیگر. به تازگی در خبرآنلاین گزارش جالبی درخصوص هزینههای تئاتر نوشته شده که وقتی به جزییات آن نگاه میکنیم و به وضع هزینههای دریافتی مدیران دولتی در سالنهای دولتی از گروههای نمایشی نگاهی میاندازیم اوضاع اسفبار تئاتر بیشتر از قبل مشخص میشود. زمانی که جز در چند سالن محدود که طبق قانون، نظام درصد فروش برای اجاره سالنهای تئاتر در آنها حاکم است(مثلا در تئاتر شهر ٨۰درصد فروش گیشه به گروه نمایش میرسد و ٢۰درصد به مجموعه تئاتر شهر) باقی سالنهای تئاتر بیتوجه به وضع مالی و بودجهای که گروههای تئاتر در اختیار دارند به اجاره دادن سالنها میپردازند. اجارههایی که گاه تبدیل به بیش از ٥۰درصد هزینههای یک گروه نمایشی میشود. اتفاقی که در سینما و موسیقی هرگز تا این میزان از هزینهها نیست. از آن طرف هزینههایی چون دستمزد بازیگر، طراحی دکور، هزینههای لباس و گریم و هزینههای جانبی را در نظر بگیرید و از پول گزافی که سالنهای دولتی تئاتر از گروههای خصوصی در این عرصه دریافت میکنند کم کنید تا ببینید اینکه جز سینهسوختههای تئاتر کسی جرات نزدیکی به این عرصه را ندارد اتفاق چندان عجیبی نیست. جالب است که متولیان سالنهای نمایش دولتی حقوق و مزایای خود را نه از گیشه تئاترها که مستقیما از دست دولت میگیرند ولی با این حال باز هم هزینه اجاره سالنهای تئاتر اصلیترین دغدغه گروههای نمایشی هستند و حالا اینکه وزارت ارشاد در دورههای مختلف دقیقا بر چه مبنایی مدعی حمایت از تئاتر و نمایش در ایران است خود جای سوال دارد. جدولی در ذیل این گزارش آمده است نشان میدهد که اگر ظرفیت صندلیهای سالنهای تئاتر واقع در تهران تمام و کمال هم پر شود باز هم با توجه به هزینههای جانبی تئاتر کردن در ایران میتواند پرضررترین فعالیت فرهنگی باشد! در ادامه به بخشهایی از هزینههای تقریبی اجرای یک نمایش در تهران که در گزارش خبرآنلاین آمده دقت کنید تا اوضاع دستتان بیاید.
هزینههای تقریبی اجرای تئاتر در ایران
هزینه اجاره پلاتو برای محل تمرین به مدت دو ماه بین یکمیلیون و دویستهزار تومان تا ١٢میلیون تومان است. اگر بخواهید از ستارههای سینما برای بازی در نمایشتان استفاده کنید، باید برای ٣۰ شب اجرا بین ١٥ تا ٥۰میلیون تومان دستمزد در نظر بگیرید. همچنین دستمزد بازیگران حرفهای تئاتر معمولاً بین ٥ تا ١٥میلیون تومان برآورد میشود. طراحی صحنه و اجرای دکور به نسبت نوع نمایش از حدود یکمیلیون تومان تا حدود ٥۰میلیون تومان هزینه برمیدارد. همچنین هزینه لباس و وسایل صحنه به همان نسبت بین ٣۰۰هزار تا ١۰میلیون تومان است. برای دستمزد عوامل پشت صحنه اعم از طراحان، دستیاران، موسیقی، نورپرداز و... هم باید روی رقمی بین پنج تا ٣۰میلیون تومان حساب کنید. هزینههای متفرقه مثلِ پذیرایی در حین تمرین و رفت و آمد و... را هم به نسبت قناعت یا سخاوتِ گروه، باید بینِ ٥۰۰هزار تا ١۰ میلیونتومان در نظر گرفت. هزینه تبلیغات از سادهترین نوع مثل چاپ تراکت تا تبلیغات حجیمتر مثل پوستر و بیلبورد و تبلیغات محیطی و... بین صدهزار تومان تا صدمیلیون تومان است. عاقبت وقتی نمایش آماده اجرا شد، باید به فکر سالنی برای اجرا باشید. اجاره تالار وحدت برای ٣۰شب اجرا حدود ١٥۰میلیون تومان، تالار حافظ حدود ٣٦میلیون تومان، سالنهای خصوصی بین ٧میلیون و ٥۰۰هزار تومان تا ١٥میلیون تومان و سالنهای ایرانشهر معادلِ ٣۰درصد فروش بلیت است. به این ترتیب هزینه تولید تئاتر در شهر تهران را میتوان رقمی بین ٢۰ تا ٥١٢میلیون تومان برآورد کرد. قابلتوجه است که اعداد و ارقام ذکرشده تقریبی هستند و براساس عرف جاری برآورد شدهاند.